Woningcorporatie Stadgenoot gaat de karakteristieke Van Tijen-flatwoningen aan de Nolensstraat in Nieuw-West slopen. Erfgoedvereniging Heemschut en architect en buurtbewoner Claudia Frankenreiter zijn verontwaardigd. 'Alles verandert compleet.'

Door: Ton Damen - 5 juni 2019

Het hart van Geuzenveld heeft een eigenzinnige, gevarieerde uitstraling. De buurt is ontworpen door toonaangevende architecten uit de wederopbouwperiode, onder wie Willem Dudok, Willem van Tijen en Jaap Bakema. Er staan eengezinswoningen en de befaamde Dudok- en Van Tijen-portiekwoningen, maar er is ook een splinternieuwe flat die uit de jaren dertig lijkt te dateren.

Architect Claudia Frankenreiter (44) viel als een blok voor de wijk, die ook wel 'de Jordaan van Geuzenveld' wordt genoemd. Ze kocht er vorig jaar een appartement van corporatie Stadgenoot in een pand dat werd ontworpen door Dudok met uitzicht op de naoorlogse Van Tijen-flats aan de Nolensstraat.

"Ik zag wel dat de Van Tijen-flats hier aan de overkant verwaarloosd zijn," zegt ze. "Daarom vroeg ik vorig jaar juli aan makelaar Hallie & Van Klooster, die de woning namens Stadgenoot verkocht, wat daar ging gebeuren. Het antwoord was dat de flats gerenoveerd zouden worden. Op gemeentelijke sites als Ruimtelijke Plannen en Omgevingsloket die sloop- en bouwprojecten aankondigen, vond ik niets. Maar sinds februari meldt eigenaar Stadgenoot op haar website dat de panden toch gesloopt worden. Dat was in april 2018 al besloten."

'Alles verandert'
Volgens Frankenreiter is dat in strijd met de informatieplicht van een verkoper. Ze vindt het ook een probleem dat de nieuwbouw hoger wordt dan de oude woningen: haar uitzicht wordt zo geblokkeerd. "Het waren portiekwoningen, de nieuwbouw bestaat uit galerijflats. Alles verandert compleet," aldus Frankenreiter.

Frankenreiter stapte ook naar ambtenaren van Monumenten en Archeologie (M- en A). Sloopplannen voor de wijk dateren van voor 2008. Tijdens de kredietcrisis werd niet gesloopt, maar nu worden oude plannen afgestoft. Frankenreiter: "Een probleem is dat een deel van de gebouwen met cultuurhistorische waarde in Nieuw-West niet staan op de waarderingskaarten die M- en A heeft gemaakt voor naoorlogse architectuur in de hele stad. De corporaties wilden daar immers slopen. Dat zijn nu precies de niet beschreven 'witte plekken' op die waarderingskaarten, waar sneller wordt gesloopt."

Inmiddels zijn de erfgoedverenigingen ProWest en Heemschut in het geweer gekomen. Norman Vervat (Heemschut) wil dat de gemeente de witte plekken op de waarderingskaarten invult om te voorkomen dat woningcorporaties te veel slopen. "Er zijn veel panden met cultuurhistorische betekenis afgebroken," zegt hij. "De Dudok-haken werden wel gerenoveerd, maar je moet ook iets van Van Tijen opknappen."

Renovatie
En de Van Tijen-flats zijn volgens Vervat weliswaar 'verwaarloosd, maar verder puntgaaf'. Er zitten bijvoorbeeld geen lelijke kunststof kozijnen in. Bovendien zijn de panden bepalend voor het karakter van de buurt. De door Amsterdam gewenste verdichting is volgens Vervat te realiseren met renovatie. "Bergingen en garageboxen kunnen wellicht omgebouwd worden tot woonruimte. Bij de hoeken kun je aanbouwen en er kan een plukje nieuwbouw in de tuin komen, of flats kunnen een extra woonlaag krijgen. Slopen is slecht en niet duurzaam."

Pim de Ruiter, woordvoerder van Stadgenoot, spreekt van een mooie oplossing. De stad heeft meer woningen nodig. "Wij gaan van 146 naar 177 woningen. Die worden ruimer en lichter. Het voordeel van nieuwbouw is dat we van het aardgas af kunnen. Wij vinden de blokjes van Van Tijen ook mooi. Daarom maken we de nieuwbouw in zijn stijl. Van Tijen zou er trots op zijn."

Makelaar Hallie & Van het Klooster en het stadsdeel waren niet voor commentaar bereikbaar.

Uit: het Parool van 5 juni 2019

Van: www.parool.nl