Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht
Dagelijks Bestuur
t.a.v. mevr. Jolanda van Dijk
Postbus 94370
1090 GJ Amsterdam

Betreft: Inspraakreactie ProWest op Ontwerp-Waterbeheerplan AGV 2010-2015

Amsterdam, 12 februari 2010

Algemeen
ProWest ondersteunt het Ontwerp-Waterbeheerplan op hoofdlijnen. Wij juichen het toe dat Waterschap Amstel, Gooi en Vecht zich nu ook gaat richten op de grondwaterproblematiek. In deze inspraakreactie wil de vereniging Promotie Westelijke Tuinsteden (ProWest) een relatie leggen tussen waterbeheer en de stedelijke vernieuwing in Nieuw West.

Verdichting Nieuw West
In het kader van het compacte stad-beleid van de gemeente Amsterdam worden de Westelijke Tuinsteden (130.000 inwoners) sterk verdicht. Deze herstructureringsoperatie krijgt actieve steun van de provincie Noord-Holland en de Rijksoverheid. Het stedelijke vernieuwingsbeleid is vastgelegd in de nota 'Richting Parkstad 2015' (2001). Sinds de inwerkingtreding van de 'Raamovereenkomst Integrale Gebiedsontwikkeling Parkstad' ('Parkstad-deal', 2007) hebben de woningcorporaties de verantwoordelijkheid voor de stedelijke vernieuwing in Nieuw West grotendeels van de stadsdelen overgenomen.

De nota 'Richting Parkstad 2015' hanteert de uitgangspunten van het Waterplan (2001) van de gemeente Amsterdam. Op basis hiervan komt het gemeentebestuur Amsterdam tot het oordeel: 'Het vergroten van de waterbergingscapaciteit in Nieuw West is niet noodzakelijk' (nota, p. 43).

TU Delft: 'Vogelaarwijken kwetsbaar'
Tot dusverre hebben we in Nieuw West inderdaad nog geen grote problemen met de waterberging gehad. ProWest is er echter niet gerust op. Inmiddels is er meer informatie beschikbaar gekomen over de ernst van het klimaatprobleem en de kwetsbaarheid van het dicht bebouwde westen van Nederland. Op de speciale Klimaatconferentie van het Instituut voor Milieukunde van de Vrije Universiteit d.d. 1 december 2009 waarschuwde Chris Zevenbergen (hoogleraar, TU Delft en bouwondernemer, Dura Vermeer Bouw) dat er met name in laaggelegen stedelijke vernieuwingsgebieden ('Vogelaarwijken' zoals Nieuw West) en industrieterreinen forse problemen met de waterberging kunnen ontstaan. Zevenbergen baseerde zich hierbij op eigen onderzoek in binnen- en buitenland (o.a. in Delft en Rotterdam). Hij drong erop aan om bij de herstructureringsoperatie in laaggelegen gebieden niet extreem te verdichten. Nieuw West ligt ruim 2 meter beneden Normaal Amsterdams Peil.

Proactief beleid nodig
Mede op basis hiervan verwacht ProWest dat de door Bureau Parkstad voorgestelde watercompensatiemaatregelen voor Nieuw West wel eens onvoldoende effect zouden kunnen sorteren. Wij willen voorkomen dat de negatieve externe effecten van de verstedelijking door tekortschietend beleid van overheden en corporaties op de bevolking van Nieuw West worden afgewenteld.

Daarom verzoekt ProWest u de uitgangspunten van het Waterplan Amsterdam en de nota 'Richting Parkstad 2015' te herijken en een proactieve rol in de Stedelijke Vernieuwing in Nieuw West te vervullen. Bijvoorbeeld door een verplichte preventieve watertoets voor alle bouwplannen, die in geval van ingrijpende bouwkundige wijzigingen herhaald kan worden.

ProWest verzoekt u deze werkwijze in het Waterbeheerplan op te nemen.

Stedenbouwkundige inpassing waterbeheer
ProWest vraagt het waterschap om samen met corporaties en de deelraad na te denken over een goede stedenbouwkundige inpassing van de waterberging. Om het specifieke karakter van Nieuw West zoveel mogelijk te handhaven kan de waterinfrastructuur in wijken die voor herstructurering in aanmerking komen worden getoetst aan de stedenbouwkundige uitgangspunten van het Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam (1934). Hierin heeft de waterstructuur een zelfstandige karakteristiek ten opzichte van de andere structuren (wegen, groen enz.). Door Anna Vos is dit samenspel van structuren ooit eens de 'Schotse Ruit' van het AUP genoemd (Nota Parkstad, 1996).

Wel kan men hier nieuwe inzichten in inbrengen. Om het beheer in de hoven te verbeteren kunnen sloten en vijvers als erfafscheiding tussen openbaar en privé of gemeenschappelijk gebied worden gebruikt. Hierbij kunnen de typerende open verkavelingspatronen en daarmee de open zichtlijnen van Nieuw West behouden blijven. Die wateren kunnen dan een recreatieve of natuurbestemming dichtbij huis krijgen. De aanbevelingen uit de studie van landschapsarchitecte Yttje Feddes: 'De toekomst van de groenstructuur van Parkstad' (2010) kunnen hierin verwerkt worden.

ProWest adviseert u om in goed overleg met stedenbouwkundige, (landschaps)architect, corporatie en stadsdeel proefprojecten te starten die goed bij het karakter van Nieuw West 'nieuwe stijl' passen.

Snelle sanering van afvalwaterverwerking gewenst
Op dit moment lozen twee van de drie volkstuincomplexen in de Osdorper Binnenpolder Laag nog steeds ongezuiverd afvalwater in sloten die rechtstreeks in verbinding staan met de Sloterplas.

Mede hierdoor is het water in dit belangrijke recreatiegebied in het hart van Nieuw West van inferieure kwaliteit. In de Ontwerp-Structuurvisie van is bepaald dat de Sloterplas intensiever zal worden benut. Snelle aansluiting op het rioolstelsel is dan nodig.

ProWest hoopt dat het waterschap erin zal slagen om deze doelstelling in het Waterbeheerplan (Kaart 4, Planning Watergebiedplannen nr. 28) binnen de gestelde termijn (2011) te realiseren.

Namens de Commissie Plantoetsing van de Vereniging ProWest,

mr. drs. R.N.A Bakker
ir. H.P. de Haan