Lijst waardevolle panden en gebieden, te betrekken bij herijking vernieuwing Nieuw-West Afdrukken

 

Stadsdeel Nieuw-West
T.a.v. het Dagelijks Bestuur
Postbus 2003
1000 CA Amsterdam


Betreft: lijst waardevolle panden en gebieden, te betrekken bij herijking vernieuwing Nieuw-West

Amsterdam / Hilversum, 26 april 2011

Geachte leden van het Dagelijks Bestuur,

Tijdens de raadsvergadering van 2 maart 2011 hebben wij kennisgenomen van uw brief aan het College van B en W  over de toekomst van de stedelijke vernieuwing van Nieuw-West. In onze reactie op deze brief van 22 maart hebben wij aangegeven graag betrokken te willen worden bij deze herijking, om zo bedreigd erfgoed veilig te kunnen stellen. Na overleg met Bas Hamers doen wij u deze brief met bijlage toekomen. Hopelijk kunt u dit document bij de komende onderhandelingen met de woningcorporaties betrekken.

Uit de brief van 2 maart blijkt dat het doel is om in de komende tijd de afspraken voor de integrale stedelijke vernieuwing van Nieuw-West te herijken. Tot aan de zomer van 2011 staat u een proces voor ogen waarin u open en constructief het gesprek aan gaat met de corporaties over een haalbare en herziene ambitie voor ieder gebied. Per vernieuwingsgebied zal worden gestreefd naar nieuwe afspraken voor nieuwbouw, renovatie, openbare ruimte en maatschappelijk vastgoed, afhankelijk van de noden van de buurt.

U zult begrijpen dat wij deze ontwikkelingen met veel belangstelling volgen. Zoals wij eerder tijdens gesprekken, een presentatie/excursie voor de stadsdeelraad en in onze brieven, zoals de recente brief n.a.v. het zwartboek van de SP, hebben bepleit zijn wij van mening dat een aantal in het verleden genomen sloopbesluiten voor waardevol cultureel erfgoed omgezet dient te worden in renovatieplannen. Ook is het van groot belang om als stadsdeel meer invloed te krijgen op de te realiseren verkaveling in vernieuwingsgebieden, om zo het tuinstedelijk karakter te kunnen behouden. Het door u voorgenomen overleg met de corporaties is wat ons betreft het ideale moment om te onderzoeken hoe het stadsdeel meer grip kan krijgen op de verkaveling van vernieuwingsgebieden en op welke manier een aantal waardevolle complexen gered kan worden.

Graag willen onze organisaties komende maanden een constructieve bijdrage leveren aan de herijking van de stedelijke vernieuwing. Wij begrijpen uiteraard dat wij, in tegenstelling tot de corporaties, geen formele positie hebben, maar we zien uw brief als een uitnodiging voor maatschappelijke organisaties om een bijdrage te leveren aan deze grote opgave, en wij hopen daarom als een serieuze partner betrokken te worden. Onze organisaties realiseren zich dat niet al onze wensen gerealiseerd kunnen worden, maar we zijn ervan overtuigd dat door ruimte te maken voor onze inbreng enkele voor het Amsterdamse erfgoed belangrijke doelstellingen gerealiseerd kunnen worden en de kwaliteit van de totale vernieuwing van het gebied zal toenemen.

De bijgevoegde lijst bevat gebouwen en gebieden die een (zeer) hoge erfgoedwaarde hebben, maar momenteel door besluiten uit het verleden een onzekere toekomst tegemoet gaan. Voor dit erfgoed hebben wij ons de afgelopen jaren ingezet. Ons verzoek is om deze lijst te betrekken bij de onderhandelingen met de corporaties. Wij hopen dat de erfgoedwaarde van deze gebouwen en gebieden, mede inzichtelijk gemaakt door de waardenkaarten voor de AUP-gebieden, het onderzoek naar de groenstructuur door Ytje Feddes, en architectuurhistorisch onderzoek in opdracht van o.a. stadsdeel Slotervaart, een belangrijke rol zal spelen bij het vernieuwen van de visie op deze onderdelen van de stadsverniewing.

Hopelijk leveren de gesprekken de komende maanden een geheel nieuwe visie op de vernieuwing op, en zal het mogelijk worden om de kwaliteiten van het woongebied Nieuw-West verder te versterken en tegelijkertijd het waardevolle erfgoed in het gebied beter te behouden.

Indien een nadere toelichting wenselijk is dan vernemen wij dit graag.


Hoogachtend,

Vereniging Promotie Westelijke Tuinsteden (ProWest)
t.a.v. Erik Swierstra, Tineke Rombout
Jan Tooropstraat 6
1062 BM Amsterdam
www.prowest.nl
Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.

Erfgoedvereniging Heemschut, Commissie Amsterdam.                     
t.a.v. Norman Vervat
Vondellaan 6
1217 RX Hilversum
Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.
035-6244320

Cuypersgenootschap, Werkgroep Amsterdam.
t.a.v. Ludy Giebels
Pieter Pauwstraat 9
1017 ZJ Amsterdam
Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien.

 

Bijlage: Lijst gebouwen en gebieden met hoge erfgoedwaarde, voor herijking vernieuwing Nieuw-West april 2011

Algemeen:
De tuinstedelijke verkaveling vormt het belangrijkste erfgoed van Nieuw-West. Deze stond de afgelopen jaren onder druk door de verdichting en nieuwbouwplannen die met weinig oog voor de voor de ontwerpprincipes van Van Eesteren werden ontworpen. Door onderzoek van onder andere Ytje Feddes is er inmiddels veel bekend over de basisprincipes van het gebied. Wij verzoeken het stadsdeel om te onderzoeken hoe ze meer grip kan krijgen op de verkaveling van vernieuwingsgebieden, om zo het tuinstedelijk karakter te behouden. Eveneens hopen wij dat de corporaties hun vernieuwingsplannen in de komende jaren met meer oog voor deze verkaveling zullen ontwerpen.

Bakemabuurt (Geuzenveld):
Waardevol ensemble woonblokken van de hand van de bekende architect Jaap Bakema, gerealiseerd binnen een bijzondere stedenbouwkundige structuur. De reeds uitgevoerde renovatie van de twee grote blokken door WVAU-architecten bewijst dat er alternatieven voor sloop zijn. Wenselijk is om af te zien van verdere sloop en de rest van de bestaande bebouwing op soortgelijke wijze te renoveren. Nieuwe woningen kunnen worden gerealiseerd door o.a. op de parkeerplaats aan de Willem Baerdesenstraat passende nieuwbouw toe te voegen.

Van Eesterenmuseumkwartier (Slotermeer):
Voor dit beschermde stadsgezicht ligt er een vrij forse sloopopgave. Belangrijk is om ruimte te maken voor meer renovatie, om recht te doen aan de beschermde status van dit gebied. Hoe minder sloop, hoe beter. Onder andere de renovatiekansen van complexen gebouwd met het aireysysteem verdienen extra onderzoek. Voor de laagbouw duplexwoningen, o.a. Professor Oranjestraat en Wiardi Beckmanstraat, stellen wij voor, zoals wij eerder aan Far West en Eigen Haard hebben laten weten, om deze stap voor stap (na vertrek/overlijden van één of beide bewoners) in de verkoop te brengen, bijvoorbeeld als kluswoningen. Zo kunnen er aantrekkelijke gezinswoningen voor starters op de markt gebracht worden.

Overige delen van Slotermeer:
De laagbouw in de Roland Holstbuurt en de Couperusbuurt is architectonisch minder waardevol. In het verleden hebben wij daarom ook aangegeven geen overwegende bezwaren te hebben tegen sloop, mits het gebied zijn tuinstedelijk karakter behoudt. Gezien het verzet in de buurt en de mogelijkheden die er toch lijken te zijn om te renoveren geven wij sterk in overweging om te kiezen voor een kleinschaliger aanpak: d.w.z. behoud en renovatie, met zo nodig kleinschalige sloop.

De vernieuwing van de Noordoever in Slotermeer is al in het verleden uitgesteld. Bij deze herhalen wij ons pleidooi uit 2009 om de huidige bebouwing te handhaven. De karakteristieke haken dienen gerenoveerd te worden. Behoud is ook een wens van de bewoners.

Wildemanbuurt (Osdorp):
Positief aan de vastgestelde vernieuwingsplannen voor de Wildemanbuurt is dat het de bedoeling is om de oorspronkelijke verkaveling grotendeels te behouden. De sloopopgave is, zoals wij ook in het verleden hebben laten horen, echter te groot. Voor de waardevolle Lucasschool loopt inmiddels een onderzoek naar behoud en herbestemming, maar de laagbouwwoningen aan de Osdorpergracht, onderdeel van een groter complex, en de Garage Notweg moeten op termijn nog steeds tegen de vlakte. De bejaardenwoningen hebben een groot stedenbouwkundig belang en verdienen daarom een
tweede kans. De garage heeft inmiddels al bewezen dat ze heel goed een nieuwe functie kan huisvesten. Gezien de betekenis van deze nieuwe bestemming voor dit deel van Osdorp verdient het hergebruik voortzetting.

Knijtijzerpanden (Slotervaart):
Deze panden behoren tot het belangrijkste (bedreigde) erfgoed van Nieuw-West. Behoud is van zeer groot belang. Belangrijk is ook om spoedig iets te doen aan de slechte toestand van de woningen. Wij pleiten daarom voor (spoedige) stapsgewijze woningverbetering en op termijn wat grotere ingrepen, bijvoorbeeld in de plint. Zo kan een toekomstbestendig woongebied ontstaan.

Omgeving Station Lelylaan (Slotervaart):
In dit gebied zijn het zeer belangrijke Calvijn met Juniorcollege van architect J.B. Ingwersen en de beeldbepalende Aireywoningen van architect H. Klarenbeek tussen de Johan Jongkindstraat en de Cornelis Lelylaan behoudenswaardig. Beide complexen moeten volgens de huidige plannen gesloopt worden. Wij pleiten voor een andere manier van verstedelijking: door oud met nieuw respectvol te mengen en door herbestemming kan hier een zeer interessant stedelijk gebied ontstaan. Zo leent het schoolgebouw zich waarschijnlijk uitstekend voor herbestemming tot (creatief) bedrijfsverzamelgebouw.

Staalmanplein (Slotervaart):
Onze organisaties zijn met De Alliantie al een tijd in overleg over de mogelijkheden van hergebruik van de winkelstrip, en behoud van het plein. Naar ons inzicht is het plein en de omringende bebouwing het cultuurhistorische centrum van de buurt. De (voormalige) winkelruimtes rond het plein kunnen eenvoudig herbestemd worden tot bijvoorbeeld huisvestiging voor (creatieve) bedrijven. Eveneens wensen wij de overige bedreigde delen van ditzelfde ensemble te behouden. Het overleg verloopt goed, maar er is nog geen zekerheid dat dit erfgoed daadwerkelijk behouden blijft. Hopelijk is het mogelijk om met de herijking behoud van in ieder geval het plein, en wellicht ook de achtergelegen haak, een stap dichterbij te brengen.

Al onze eerdere brieven – met een uitgebreide toelichting op de in de bijlage genoemde gebouwen en gebieden – zijn te vinden op www.prowest.nl

 

Laatst aangepast op vrijdag, 29 april 2011 16:41