Brief Vincent van Rossem over de Sloterplas Afdrukken


Texel, 4 juni 2021

Door Vincent van Rossem per e-mail Dit e-mailadres is beschermd tegen spambots. U heeft Javascript nodig om het te kunnen zien. gestuurd aan Tineke Rombout, voorzitter ProWest met het verzoek onderstaand statement aan u door te zenden.

Betreft: Sloterplas

"Geachte Gemeenteraad,

In de loop der eeuwen heeft Amsterdam twee keer geschiedenis gemaakt met een stedenbouwkundig ontwerp. De grachtengordel was in de vroege zeventiende eeuw een wonder dat nog steeds grote allure geeft aan de stad. Het Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam (AUP) uit 1934 werd in vakkringen ook internationaal beschouwd als een keerpunt in de ontwikkeling van de stedenbouw. Maar in de twintigste eeuw ging het niet om een wijk voor de rijkste inwoners. Integendeel, het ontwerp beoogde een stadsuitbreiding met tienduizenden woningen voor alle Amsterdammers, ook arbeiders.

Buitenveldert, aansluitend bij Amsterdam Zuid, werd bestemd voor de middenklasse, met de Amsteloever en het Amsterdamse Bos op loopafstand. In Amsterdam West zouden vooral woningen worden gebouwd voor wat toen nog de arbeidersklasse werd genoemd. Daarbij deed men echter geen concessies aan de kwaliteit van de woonomgeving. De Tuinsteden Slotermeer, Geuzenveld, Slotervaart en Osdorp grenzen aan een groot centraal gelegen recreatiegebied, de Sloterplas met het omringende park.

De Sloterplas heeft daarbij een bijzondere functie. Natuurlijk is er gelegenheid voor watersport, maar het grootste deel van het jaar is de plas een lege ruimte. Dit is een uniek stedenbouwkundig gegeven. Juist die leegte van het uitgestrekte water biedt de recreërende stedeling de mogelijkheid om in het drukke stadsleven tot zichzelf te komen en te genieten van een wijds perspectief, overkoepeld door Hollandse wolkenluchten. De grote traditie van de Hollandse landschapsschilders herleeft hier in een stedelijke context.

De Sloterplas lijkt groot en is ook groot, maar juist daarom zal de voorgenomen bouw van een theater in de zuidwest hoek verstrekkende gevolgen hebben. Elk volume breekt de ruimte, zoals elk geluid een echte stilte verbreekt. Een slechtere locatie voor het theatergebouw is daarom niet denkbaar. Het theater is van groot belang voor het geestelijk leven van mensen, maar het is niet de enige vorm van cultuur, er zijn ook andere waarden, zoals de beleving van de seizoenen, de ervaring om even echt helemaal buiten te zijn, vrijheid, waar elke stedeling recht op heeft. De Sloterplas biedt alle bewoners van Amsterdam West een vorm van geluk die zich moeilijk onder woorden laat brengen, pure poëzie, ook voor de mensen die nooit een gedicht hebben gelezen.

Tot slot is er de historische waarde van de Sloterplas en het park. De afgelopen twee decennia heeft Amsterdam West door toedoen van de stadsvernieuwing grote veranderingen ondergaan. Dat was misschien onvermijdelijk omdat het woningprogramma nu eenmaal met zijn tijd mee moet gaan. Het beeld van de tuinsteden is daarbij stedelijker geworden, maar het centraal gelegen recreatiegebied heeft zijn oorspronkelijke verschijningsvorm behouden.

De Noordoever van de Sloterplas in Tuinstad Slotermeer is zelfs een beschermd gezicht geworden. Geheel terecht, want het gaat om een ontwerp, inmiddels bijna een eeuw oud, dat ruimschoots voldoet aan de eisen die de Monumentenwet stelt. Het is daarom merkwaardig dat de andere oevers niet beschermd zijn. Dat heeft natuurlijk te maken met de Stadsdelen, inmiddels een afgesloten hoofdstuk in de bestuurlijke geschiedenis van de stad.

Die weeffout uit het verleden zou nu hersteld moeten worden, maar met de bouw van een theater in de Sloterplas maakt de Gemeenteraad juist welbewust misbruik van de situatie. Na de wildwest jaren van de stadsvernieuwing zou het de Gemeenteraad sieren om ook eens wat respect te tonen voor het Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam."

Vincent van Rossem

 

 

Laatst aangepast op zaterdag, 03 juli 2021 23:17